ქოლ-ცენტრის ქართული “იმპერია”

ავტორები: OCCRP, “აი, ფაქტი”, “სტუდია მონიტორი”, “მმართველობის მონიტორინგის ცენტრი (GMC)”

მარსელ დეშამი კანადის მოქალაქეა, 60 წლისაა და ხის საწარმოში მუშაობს. მას თვეების განმავლობაში თაღლითები ატყუებდნენ. მისი ნდობა მოიპოვეს, დაარწმუნეს, რომ კრიპტოვალუტაში თუ დიდ თანხას ჩადებდა, მოგებაც ბევრი ექნებოდა. შემდეგ უთხრეს, რომ მისი ფული დაიკარგა.

სწორედ ამ დროს დაურეკა “მერი რობერტსმა” – ქალმა, რომელიც მარსელს მომდევნო თვის განმავლობაში კრიპტოექსპერტი ეგონა. მერი მას დაკარგული ფულის უკან დაბრუნებაში უნდა დახმარებოდა. ქალი თაღლითი აღმოჩნდა – სახელიც გამოგონილი ჰქონდა და ის პასპორტიც ყალბი იყო, რომელიც მარსელს მანამდე გაუგზავნა. მარსელი დაემუქრა, რომ კანადის პოლიციაში ჩივილს აპირებდა. ქალმა ხმამაღლა გადაიხარხარა.

„რა სასაცილო ხარ!“ – დაიყვირა მან მძაფრი აქცენტით. – „შენ ძალიან სულელი ხარ. თუნდაც კანადის, ალბერტას, ონტარიოს ან მთლიანი მსოფლიოს პოლიციას დაურეკო, ვერასდროს იპოვი ჩემს ნამდვილ პასპორტს, შე სულელო!“

„მერი რობერტსი“ მარსელს თბილისიდან ურეკავდა. მერი დარწმუნებული იყო, რომ მას ვერავინ იპოვიდა. მაგრამ ჩვენ ვიპოვეთ “მერიც” და მისი ნამდვილი პასპორტიც.

საქართველოში მოქმედი ამ თაღლითურ ინდუსტრიას 8 თვის განმავლობაში 32 სხვადასხვა მედიის ჟურნალისტი ვიძიებდით. შვედეთის საზოგადოებრივ მაუწყებელს წყარომ მიაწოდა ორ ტერაბაიტამდე მოცულობის მასალა, სადაც თავმოყრილი იყო თბილისში მდებარე ქოლ-ცენტრიდან გაჟონილი მონაცემები: ოფისის დერეფნის სამეთვალყურეო კამერების კადრები, თაღლითების სამუშაო კომპიუტერების ეკრანის ჩანაწერები, ზარების აუდიო ფაილები. აქვე იყო ნახევარ მილიონზე მეტი შიდა დოკუმენტი გაცილებით დიდი საინვესტიციო თაღლითური ქსელიდან, რომელიც წლების განმავლობაში ფუნქციონირებდა ისრაელში, კვიპროსზე, ბულგარეთში, უკრაინასა და ესპანეთში.

შვედეთის საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა მასალა OCCRP-ს და საერთაშორისო მედიებს გაუზიარა. “აი, ფაქტი” როგორც OCCRP-ს ქსელის წევრი, ამ გზით ჩაერთო ქოლ-ცენტრების ამბის გამოძიებაში. სწორედ შვედი ჟურნალისტების მიერ მოპოვებული მასალების გამოკვლევითა და ანალიზით მოვახერხეთ არამარტო მერის, არამედ მისი სხვა კოლეგების ნამდვილი ვინაობების პოვნა. 

მერი და მისი კოლეგების სამსახურის ჩატში ჩანს, როგორ უწოდებენ ერთმანეთს “სკამერებს” – ანუ თაღლითებს. სამსახურის შიდა ჩატსა და ფოტოებზე ისიც ჩანს, როგორ აღნიშნავენ მსხვერპლებისთვის დანაზოგის გამოძალვას და მიღებულ თანხას მდიდრულ არდადეგებზე, სამკაულებსა და ქონებაში ხარჯავენ.

ყველა მათგანი იყენებს  საერთაშორისო ფსევდონიმებს – მერის თანამშრომლებს შორის არიან „ენტონი ადამსი“, „ალექსანდრ რიჩარდსი“ და „კარლ გრინი“. ისინი იყენებენ ყალბ პასპორტებს, რათა თავი ბრიტანელ, ამერიკელ ან ესპანელ საინვესტიციო მრჩევლებად გაასაღონ. სინამდვილეში ისინი ახალგაზრდა ქართველები არიან – უნივერსიტეტში ნასწავლი, ენების მცოდნე და კარიერული განვითარების პოტენციალით.

ჩვენ მხოლოდ თაღლითების ნამდვილი სახელები კი არ ვიცით, არამედ ისიც გავიგეთ, თუ რა სისტემით ძალავდნენ ფულს მსხვერპლებს. ვაკვირდებოდით, როგორ ზეიმობდნენ თითოეულ გადარიცხვას, რომელსაც მათი მსხვერპლები აკეთებდნენ, როგორ ხარჯავდნენ ფულს ძვირადღირებულ დასვენებასა და გართობაში; როგორ უბიძგებდნენ და აიძულებდნენ ერთმანეთს უფრო მკაცრი მეთოდები გამოეყენებინათ მსხვერპლებთან ურთიერთობისას, რათა მეტი თანხა გამოეძალათ.

ადამიანმა, რომელმაც ქოლ-ცენტრების შიდა მასალა მედიას მიაწოდა, თავისი გადაწყვეტილება იმით ახსნა, რომ თაღლითები დაუსჯელები რჩებიან. 

„თაღლითებს შეუძლიათ თითქმის ღიად იმოქმედონ, რადგან მათ ვერავინ აფერხებს. ამ დანაშაულების უმეტესობა გამოუძიებელი რჩება. ბევრი დამნაშავე მოქმედებს ისეთ ქვეყნებში, სადაც ხელისუფლება გამოძიებასთან თანამშრომლობაზე უარს აცხადებს,“ – ამბობს წყარო.

„თუნდაც ერთი ასეთი თაღლითობის გამოძიება სამართალდამცავებისგან უზარმაზარ ძალისხმევას მოითხოვს, მაშინ როცა, ერთი თაღლითიც კი, ყოველდღიურად არაერთ ასეთ დანაშაულს სჩადის. ამას ემატება ისიც, რომ ათასობით თაღლითი ყოველდღე ამ საქმიანობაშია ჩართული. საერთაშორისო მასშტაბით რეალური ცვლილებების გარეშე, ეს პრობლემა არასოდეს მოგვარდება.“

როგორაა ორგანიზებული ქოლ-ცენტრი და რას აკეთებენ იქ დასაქმებულები?

თბილისის ცენტრში, საბურთალოზე მოქმედ ორ ქოლ-ცენტრში 80-ზე მეტი ადამიანი მუშაობდა. 2022 წლის მაისიდან 2025 წლის თებერვლამდე მათ 6 100-ზე მეტ მსხვერპლს 35 მილიონი დოლარზე მეტი გამოსძალეს.

ჟურნალისტებმა ამ გამოძიების ფარგლებში დაადგინეს, რომ თაღლითურ ქსელს მსხვერპლის საკონტაქტო ინფორმაციით ონლაინ მარკეტერები ამარაგებენ. ეს მონაცემები მოპოვებულია მაცდური, ხშირად ცნობილი პიროვნებების სახელით გავრცელებული რეკლამებით. ეს რეკლამები მსხვერპლებს სხვადასხვა სოციალურ ქსელში ხვდებათ. დაინტერესებული  მომხრარებელი კი ბმულებზე გადასვლით საკუთარ საკონტაქტო ინფორმაციას გასცემს, რომელიც პირდაპირ თაღლითების ხელში ხვდება.

ამის შემდეგ ქოლ-ცენტრის აგენტები უკავშირდებიან პოტენციურ მსხვერპლს, ადგენენ რა შემოსავალი აქვს და რამდენის გამოძალვა შეუძლიათ. შემდეგ სთავაზობენ  დანაზოგი მომგებიან აქტივებში დააბანდოს სპეციალური სავაჭრო პლატფორმების გამოყენებით, მაგალითად, როგორიცაა Rivobanc და Stoxinvest.

ეს ორივე პლატფორმა სრული ფარსია, რადგან ისინი მხოლოდ ვებგვერდის სახით არსებობს და რეალურ კომპანიებთან არ არის დაკავშირებული. ყალბია ამ ვებგვერდებზე გამოქვეყნებული ცნობაც, თითქოს, ეს კომპანიები ლონდონის ან ციურიხის ფინანსურ ცენტრებში საქმიანობენ.

პოტენციურ მსხვერპლს პირველად ე.წ. საუბრის წამომწყები ჯგუფის წევრი ურეკავს. როგორც წესი, ამ ჯგუფის წევრები ახალი თანამშრომელები არიან, რომლებიც ტყუილის ხელოვნებას ახლა ეუფლებიან. ისინი კლიენტებს პირდებიან, რომ გამოცდილ ბროკერთან დააკავშირებენ, რომელიც მათ ფულის გამომუშავებაში დაეხმარებთ. 

ამის შემდეგ საქმეში ერთვება “კლიენტის შენარჩუნების” ჯგუფის წარმომადგენელი. ამ ჯგუფში უფრო გამოცდილი “სკამერები” არიან. ამ ჯგუფის შიგნით კიდევ არის ქვეჯგუფები, რომელიც სხვადასხვა ქვეყნის ბაზარზე მუშაობენ. თითოეულ გუნდს ჰყავს ლიდერი და რამდენიმე აგენტი, რომელიც კლიენტებთან ურთიერთობს.

მსხვერპლთან ურთიერთობის პროცესში, თაღლითები მათ კომპიუტერებზე  წვდომას Anydesk-ის ტიპის დისტანციური მართვის პროგრამით მოიპოვებენ. სკამერები “კლიენტებს” ეუბნებიან, რომ ამ პროგრამით ისინი საინვესტიციო პლატფორმებზე რეგისტრაციისა და ინვესტიციების მართვაში დაეხარებიან. ამავდროულად, თაღლითები ისეთ საინვესტიციო პროგრამულ სისტემას იყენებენ, რომელიც კლიენტს განხორციელებულ ინვესტიციაზე ფიქტიურ მოგებას უჩვენებს. ამგვარად მსხვერპლთა დარწმუნება მარტივდება და ისინიც, აგენტების “რჩევის” მიხედვით, საინვესტიციოდ დამატებით თანხებს რიცხავენ.

საქართველოში მოქმედი თაღლითური ქსელი ამ მიზნით იყენებს სპეციალურად შექმნილ სავაჭრო პროგრამას, Puma TS-ს. ამავე პროგრამას იყენებდა სხვა თაღლითური ქსელი “მილტონ ჯგუფი,” რომლის საქმეზეც გამოძიება ახლაც მიმდინარეობს. “მილტონ ჯგუფის” საქმეზე გერმანიის პოლიციას დაკავებული ჰყავს საქართველოსა და ისრაელის მოქალაქე მიხეილ ბინიაშვილი. 

გაჟონილი მონაცემები აჩვენებს, რომ ამ თაღლითურ სქემას ხელი საბანკო სექტორის არაერთმა მოთამაშემ შეუწყო – მათ შორის არიან მსხვილი ბანკები, რომელიც თაღლითობით მოპოვებული თანხების გადარიცხვას დროულად ვერ ბლოკავენ და ე.წ. „ნეობანკები,“ რომელიც მომხმარებელს ვირტუალურ საბანკო მომსახურებას სთავაზობენ კონტროლის საკმარისი მექანიზმების გარეშე.

მას შემდეგ, რაც თაღლითები მსხვერპლებს დაარწმუნებენ, რომ თანხა გადარიცხონ, მათ ფულის ხელში ჩაგდება შეუმჩნევლად სჭირდებათ – ისე, რომ არ მიიპყრონ ბანკების ან სამართალდამცავების ყურადღება. თაღლითები მსხვერპლებს ინსტრუქციას აძლევენ, რომ ფული  სხვადასხვა გზით გადარიცხონ, მათ შორის კრიპტოვალუტის მეშვეობით.

ზოგიერთ შემთხვევაში, მათ ეუბნებიან, რომ თანხა გადაახურდავონ კრიპტოვალუტაში და გადაირიცხონ კრიპტოსაფულეების ანგარიშზე, ხოლო ტრანზაქციების დასაჩქარებლად რეკომენდაციას უწევენ, რომ ანგარიშები გახსნან ნეობანკებში, როგორიცაა Revolut, ან გადახდის სისტემებში, როგორიცაა Wise.

ამის შემდეგ, ფული სწრაფად გაივლის სხვადასხვა იურისდიქციაში რეგისტრირებული ფიქტიური კომპანიების ხელში. ეს კომპანიები ხშირად ნომინალური პირების სახელზეა შექმნილი, იმისთვის რომ რეალური მფლობელი არ ჩანდეს. OCCRP-მ აღმოაჩინა, რომ მსხვერპლთა ფული მოძრაობდა ისეთი კომპანიების გავლით, რომელსაც ფლობდა მოდელი, სუნამოების გამყიდველი და ქორწილების ფოტოგრაფი.

ამ ფულის ნაკადები იმდენად რთულად არის ორგანიზებული, რომ მსხვერპლთა თანხის კვალის დადგენა თითქმის შეუძლებელი ხდება. თუმცა, ისრაელში დაფუძნებული ქსელიდან გაჟონილი დოკუმენტების გამოძიებისას, ჟურნალისტებმა შეძლეს ინვოისებისა და საბანკო გადარიცხვების ანალიზით, გამოევლინათ ფიქტიური კომპანიების ქსელი, რომელმაც 1.1 მილიონ ევროზე მეტი თანხა გადარიცხა ესპანელი მსხვერპლებისგან ჩრდილოეთ მაკედონიაში, კვიპროსსა და ბულგარეთში გახნილი კომპანიების სახელზე.

„ამ ონლაინ თაღლითობების მეშვეობით ყოველწლიურად, დაახლოებით, 500 მილიარდი დოლარი გამომუშავდება,“ – უთხრა OCCRP-ს იურგენ შტოკმა, ინტერპოლის ყოფილმა გენერალურმა მდივანმა. „ამჟამად ვვარაუდობთ, რომ კიბერდანაშაულს შეუძლია ნარკოტიკებით ვაჭრობის მსგავსი შემოსავალი მოიტანოს. … ლეპტოპი ახლა კრიმინალური ჯგუფების არსენალში ყველაზე მძლავრი იარაღია.“

„ჩვენ თაღლითების უზარმაზარი სამყარო გვაქვს,“ – ამბობს ნინო გოლდბეკი, ბავარიის პროკურორი, რომელიც კიბერდანაშაულზეა სპეციალიზებული. „მხოლოდ ბავარიაში დარეგისტრირებულია, დაახლოებით, 400 მილიონი ევროს ზარალი. რა თქმა უნდა, ჩვენი გამოძიებებიდან ვიცით, რომ გერმანიის სხვა რეგიონებში კიდევ უამრავი მსხვერპლია… საბოლოოდ, ამ სფეროში ჩვენი მრავალი წარმატება მაინც მხოლოდ ზღვაში წვეთია.“

„ეს სატელეფონო ცენტრები უკიდურესად პროფესიონალურად არის სტრუქტურირებული და მართული,“ – განმარტავს გოლდბეკი. „ისინი კარგად არის აღჭურვილი – მაღალი დონის IT-ინფრასტრუქტურა, თანამედროვე ტექნიკა… ჩვენ არაერთხელ გავოცებულვართ იმით, თუ რამდენად კარგად არის ყველაფერი ორგანიზებული, გაკონტროლებული და ჩაწერილი. ჩვენი აზრით, ასეთი კომპანიების ბუღალტრული აღრიცხვა ზოგჯერ უკეთესადაც კი იმართება, ვიდრე ბევრ სრულიად კანონიერ კომპანიაში.“

ამ თაღლითურ კომპანიებში მხოლოდ ფინანსები არაა კარგად აღრიცხული. ასევე დიდი მონდომებით აღირიცხება თანამშრომლების სამუშაო სისტემაში შემოსვლისა და გასვლის დრო, მათი მუშაობის შედეგები და მიღწევები. სწორედ ამ შედეგებზეა დამოკიდებული ე.წ. “სკამერების” ანაზღაურებაც – რაც მეტ თანხას გამოსტყუებენ „კლიენტებს,“ მით უფრო მაღალ ანაზღაურებას იღებენ. თბილისის ქოლ-ცენტრში წარმოებული ცხრილის მიხედვით, ზოგიერთი წარმატებულმა თაღლითი, თვეში, 20,000 დოლარზე მეტსაც კი გამოიმუშავებს.

გაჟონილი დოკუმენტებიდან ისიც ვიცით, რომ ქსელის ოფისებში მხოლოდ ქოლ-ცენტრების აგენტები არ მუშაობენ. აქვე არიან ის ხალხიც, ვინც თაღლითობის სრულ ინფრასტრუქტურას ქმნიან. 

ამ ოფისებში აკეთებენ ყველაფერს – მსხვერპლთა საბუთების შეგროვებიდან და გადახდების დამუშავებიდან დაწყებული, ახალი ყალბი ვებსაიტებისა და კომპანიების შექმნით დამთავრებული.

ზოგმა მსხვერპლმა ამ დანაშაულის შესახებ პოლიციას შეატყობინა, ზოგმა – არა. ექსპერტებმა OCCRP-ს აუხსნეს, რომ ასეთი საქმეების გამოძიებასა და სამართლებრივ დევნაში რამდენიმე სერიოზული გამოწვევა არსებობს, მათ შორისაა თაღლითობების ტრანსნაციონალური ხასიათი, სამართალდამცავი ორგანოების სპეციალიზებული ცოდნის ნაკლებობა და მსხვერპლების დაბალი აქტიურობა.

სებასტიან ბლეი, რომელიც Europol-ის ევროპული ფინანსური და ეკონომიკური დანაშაულის ცენტრში თაღლითობის გამოძიების ჯგუფს ხელმძღვანელობს, აცხადებს, რომ Europol-ის მომავალი ანგარიში „ონლაინ თაღლითობას“ ერთ-ერთ უმაღლეს პრიორიტეტად დაასახელებს.

„თაღლითობა, ზოგადად, ევროკავშირისთვის მომდევნო ოთხი წლის განმავლობაში ყველაზე დიდ საფრთხედ არის მიჩნეული, მათ შორის საინვესტიციო თაღლითობებიც,“ – ამბობს ბლეი.

OCCRP-სა და მის ფრანგულ პარტნიორ Le Monde-თან ინტერვიუში, ბლეიმ ხაზი გაუსვა იმას, რომ აუცილებელია ეროვნული პოლიციის სპეციალიზებული დანაყოფებისა და სასამართლო ექსპერტების ჩართულობა ამ დანაშაულების წინააღმდეგ ბრძოლაში.

ქოლ-ცენტრების საქმეს იძიებს საქართველოს პროკურატურაც. მათ, ევროპელ კოლეგებთან ერთად, გასულ წლებში არაერთი ქოლ-ცენტრი გამოავლინეს და დალუქეს. თუმცა, როგორც ჩანს, დასალუქი ჯერ კიდევ ბევრი აქვთ.

“საქართველოს პროკურატურა აღნიშნული კომპანიის საქმიანობის შესახებ ინფორმაციას სწავლობს  და შესაბამისად, რაიმე სახის დანაშაულებრივი საქმიანობის გამოვლენის შემთხვევაში მოახდენს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ რეაგირებას… მოცემულ ეტაპზე, AK Group-ის Milton Group-თან კავშირის შესახებ ინფორმაციის მოკვლევა მიმდინარეობს,” – გვიპასუხა პროკურატურამ წერილობით გაგზავნილ კითხვებზე.

საქართველოს უსაფრთხოების სამსახურმა (სუს) კი მოიწერა, რომ ეს საკითხი მის კომპეტენციაში არ შედის.

“თაღლითური ქოლ-ცენტრების საქმის გამოძიება არ განეკუთნება საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის საგამოძიებო ქვემდებარეობას. თუმცა, მიუხედავად ამისა, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური, კომპეტენციის ფარგლებში, მის ხელთ არსებულ ნებისმიერ ოპერატიულ ინფორმაციას დაუყოვნებლივ აწვდის შესაბამისს სამსახურს.”

რა ვიცით A.K. Group-ზე?

“სკამერების” მსგავსად, მათი დამსაქმებელიც დიდ ძალისხმევის ფასად მალავდა კომპანიის  საქმიანობას. კომპანიის შესახებ ინფორმაცია არ იძებნება ინტერნეტში, არსად აქვეყნებს რეკლამას მომსახურების შეთავაზებისთვის, არ აქვს სოციალური ქსელები  და  არც ოფისთან არის  რაიმე აბრა ან ნიშანი, რომელიც მიუთითებს ამ შენობაში მათ არსებობაზე.  

A.K. Group-ში დასაქმებული “სკამერები” და ინფრასტრუქტურა თბილისში, მინიმუმ ორ ოფისში იყო გადანაწილებული: საბურთალოზე, ქავთარაძისა და შარტავას ქუჩებზე. კვალის დაფარვის მიზნით, ეს ორივე ოფისი დაქირავებული აქვთ კომპანიებს, რომელთაც ნომინალური მფლობელები ჰყავთ – ზუგდიდიდან, სიძე და სიდედრი.

ერთ-ერთი მათგანი, ზაზა იზორია A.K. Group-ის სახელფასო სიაში ვიპოვეთ. მას 2024 წლის ივნისამდე ყოველთვიურად 400 დოლარს უხდიდნენ, ივნისიდან 800 დოლარს. ოფიციალურად, იზორია ფლობს შპს ZA Trading-ს, რომელსაც ქავთარაძის ქუჩაზე, ქოლ-ცენტრისთვის ოფისი აქვს ნაქირავები. გაჟონილ დოკუმენტებში ჩანს, რომ ამ კომპანიამ ქირის სახით, 2024 წლის 4 თვეში, 70 000 დოლარი გადაიხადა, 2025 წლიდან კი თვეში 29 000 დოლარი უნდა გადაეხადა. თავად იზორიას არც სხვა ქონება აქვს და არც სხვა ბიზნესი. 

შარტავას ქუჩაზე მდებარე ოფისის დამქირავებელი კი იზორიას სიდედრი, ნაზო პერტაიას კომპანიაა,  შპს “საბერონი.” ეს კომპანია, 70 თანამშრომლისთვის განკუთვნილ, საოფისე 670 კვ.მ-ში თვეში 18 000 აშშ დოლარს იხდის. საოფისე ფართის მფლობელი შპს “დი 2”-ა, რომლის მეწილეც, ადრე ჩვენთვის უკვე ცნობილი მიხეილ ბინიაშვილი იყო. “დი 2-ს” ახლა სამხრეთ აფრიკაში რეგისტრირებული კომპანია ფლობს. დირექტორს, ბელა ბერიშვილს ვკითხეთ, რა იცოდა A.K. Group-ზე, მის საქმიანობაზე და რა კავშირი აქვს მას ბინიაშვილთან.

ბერიშვილმა გვიპასუხა, რომ მას ბინიაშვილთან ურთიერთობა არ აქვს, თუმცა, დაადასტურა რომ მისი ყოფილი ცოლის ბავშვობის მეგობარია. ასევე გვითხრა, რომ არ იცოდა, სინამდვილეში ვინ საქმიანობდა მის მიერ გაქირავებულ ფართში. 

“ხელშეკრულების გაფორმების შემდეგ დამქირავებელთან არანაირი კომუნიკაცია არ გვქონია, რადგან გადახდაზე პრობლემა არ შეუქმნიათ. პირველად როდესაც დაგვჭირდა კომუნიკაცია, იყო 17 თებერვალი, თანხის გადახდის დაგვიანების გამო შევეხმიანეთ ვინმე მარიამს, რომელმაც გვითხრა, რომ კომპანია გაკოტრდა და ამის გამო თვის დასაწყისში ოფისი დაცალეს… ჩვენ არანაირი ინფორმაცია მათ საქმიანობაზე არ გვქონია. გაქირავებამდე იყო გარკვევის სურვილი და გვითხრეს,  რომ დეველოპერული კომპანიაა.”

მიუხედავად, იმისა რომ A.K. Group-ის  ოფიციალური მფლობელი და დირექტორი მერი შოთაძეა, კომპანიის ნომინალური „ბოსი“, 33 წლის აკაკი ქევხიშვილია, რომელიც არ ფიგურირებს კომპანიის  არცერთ საბუთში, მაგრამ აშკარად კულისებიდან მათავს პროცესს. კომპანიის სახელშიც მისი ინიციალებია გამოყენებული. შიდა ჩატებში “სკამერები” მას “ბოსს” ეძახიან. ის ასევე წყვეტს, რომელმა თანამშრომელმა რა ანაზღაურება უნდა მიიღოს. კომპანიის ტელეგრამჯგუფებში ქევხიშვილი პროფილის ფოტოდ გვირგვინიანი ლომის გამოსახულებას იყენებს.

ქევხიშვილს გამოაქვს ფული A.K. Group-ის ანგარიშებიდანაც. შიდა ფინანსურ ცხრილებში ჩანს, რომ მან 2024 წლის თებერვლიდან მაისამდე 130 000 დოლარზე მეტი გაიტანა. ასევე, როგორც ფინანსური მონაცემები აჩვენებს, მის პირად დაცვასაც კომპანია აფინანსებს.

დღეს ქევხიშვილი კომფორტულად ცხოვრობს. ჰყავს ახალი Range Rover, რომლის საცალო ფასი 100 000 დოლარიდან იწყება. მანქანის  სანომრე ნიშანზეც ქევხიშვილის ინიციალებია დატანილი: AA— KK.  სოციალურ ქსელში გამოაქვეყნებულ ფოტოებზე ჩანს რომ Rolls-Royce-სა და Lamborghini-საც მართავს.

2024 წლამდე ქევხიშვილი მნიშვნელოვან ქონებას არ ფლობდა. 2024 წელს კი გაუჩნდა ბიზნესიც და უძრავი ქონებაც. ქევხიშვილის 56 წლის დედამ, რომელსაც მხოლოდ ინდ. მეწარმის სტატუსი ჰქონდა და 2018 წლიდან უძრავი ქონებაც არ გააჩნდა, 2024 წელს 4 თვეში თბილისში 2 მილიონის ლარის სახლი, ბინა და საპარკინგე ადგილი შეიძინა. ქევხიშვილიმა 2024 წელს იყიდა წილები ორ კომპანიაშია:

• შპს “ავეჯის სახლი 13” – 33-პროცენტიან წილში 1 000 ლარი გადაიხადა. კომპანია ავეჯის მწარმოებელია;
• შპს  “კოლხ ეკონათს” – 25-პროცენტიანი წილი 100 000 ლარად შეიძინა. კომპანია დაკონსერვებულ ხილსა და ბოსტნეულს აწარმოებს, თან თხილით ვაჭრობს.

ქევხიშვილის სოციალური ქსელის ძველ ფოტოებში ცეცხლსასროლი იარაღით პოზირებს და ორივე მუხლზე კრიმინალურ სამყაროს სიმბოლო, რვაქიმიანი ვარსკვლავის ტატუ აქვს. დაზუსტებით არ ვიცით, მხოლოდ აკაკი ქევხიშვილი არის ამ თაღლითური სქემის მთავარი ხელმძღვანელი თუ მასაც ჰყავს თავისი “უფროსები.” მან არც წერილობით გაგზავნილ კითხვებზე გვიპასუხა და არც სტუდია “მონიტორის” ჟურნალისტს დაელაპარაკა, რომელიც ქევხიშვილს სახლთან დახვდა. 

ქევხიშვილი ტელეგრამ ჩატებში გვირგვინიანი ლომის გამოსახულებას იყენებს. თუ ქევხიშვილი A.K. Group-ის „მეფეა“, მერი შოთაძე, გამოცდილი “სკამერი” – კომპანიის დედოფალია. ისიც, ბოსის მსგავსად ტელეგრამჯგუფში გვირგვინის გამოსახულებიან ფოტოს და სიმბოლოს იყენებს. პირად ურთიერთობაში ქევხიშვილთან დაახლოებულია: ქოლ-ცენტრის შიგნით ის მისი მარჯვენა ხელია, გარეთ კი მისი ბიზნესპარტნიორია ავეჯის კომპანიაში – შპს “ავეჯის სახლი 13”.

შოთაძე ქოლ-ცენტრის თანამშრომლებსა და ქევხიშვილს შორის შუამავლის როლს ასრულებს, განსაკუთრებით მაშინ, როცა ისინი “ბოსის” მიმართ უკმაყოფილებას გამოთქვამენ. „სანერვიულო და გასაბრაზებელი არაფერი მომხდარა. … კაკი ჩვენი უფროსია. ხან გაგვიბრაზდება, ხან მოგვეფერება. ყველანი ძალიან უყვარხართ, ხომ იცით ეს. კაკის თავისი გუნდი ყველაზე მეტად უყვარს,“ – უთხრა შოთაძემ ერთ-ერთ უკმაყოფილო თანამშრომელს.

36 წლის მერი შოთაძე “სკამერობისას” იყენებს “ქსენია კოენის” სახელს. შიდა მიმოწერის ჩატებში ვხედავდით, როგორ აგულიანებდა ხოლმე მერი მის კოლეგებს. მოუწოდებდა მათ, რომ მსხვერპლებისთვის კიდევ მეტი თანხა გამოეძალათ და ზოგჯერ მათ პირდაპირ კარნახობდა, რა უნდა ეთქვათ საუბრის დროს.

A.K. Group-ში თაღლითები დაყოფილი არიან “საუბრის წამომწყებთა” და “კლიენტის შენარჩუნების” ჯგუფებში. “შენარჩუნების” ჯგუფში უფრო ცოტა “სკამერი” იყო დასაქმებული, ვიდრე საუბრის წამომწყებთა ჯგუფში. “შემნარჩუნებლები” ინგლისურ, გერმანულ, ესპანურ, რუსულ და არაბულენოვან კლიენტებთან მუშაობდნენ. ინგლისურენოვან მსხვერპლებზე, მინიმუმ, 50 “სკამერი” მუშაობდა და ისინი ყველაზე მეტ შემოსავალს იზიდავდნენ.

თუმცა, ამ შემოსავლის მოზიდვა ხანდახან მერი შოთაძის აგრესიული ლიდერობის დამსახურება იყო. ჩატებში ვხედავდით, როგორ წერდა ის თავის გუნდს:

„თვის ბოლომდე დღეში გვჭირდება 30კ და სანამ 30კ-ს არ გავატარებთ დღეში, იცოდეთ აქედანვე, არ გავდივარ სამსახურიდან. 7 უძლიერესი რეტ აგენტი სხედხართ ამ თიმში, 30კ დღეში თქვენთვის არანაირი პრობლემა არ უნდა იყოს. ერთი და იგივე თემაზე ნუ მიწევს ბევრი საუბარი. “დაფუშეთ” თქვენი კლიენტები და “აფსეილები” წამოიღეთ, ბავშვებო. ადექით, “დაფუშეთ” კლიენტები და ფული გაატარეთ. ცოტაც და გავჭედავ.“

ქოლ-ცენტრის თანამშრომლები შიდა ჩატებში ჩივიან სამუშაო საათებსა და უფროსების გადაწყვეტილებებზე. როცა უფროსები მათ საყვედურობენ, მიზეზი ძირითადად ისაა, რომ კლიენტების დასარწმუნებლად და მოსატყუებლად ყველა შესაძლო გზას არ იყენებენ. აი, ამონარიდი “ბოსსა” და “სკამერს” შორის შიდა ჩატში არსებული მიმოწერიდან:

აკაკი ქევხიშვილი: “ლანა, ჩემო გოგო, ორივე იმიტომ დაქენსელდა, რომ შეგვეძლო უფრო მეტად, უფრო კარგად დამუშავება კლიენტის. არ ვქენით და დაქენსელდა.”

ლანა ლეჰმანსი: “ვიჩქარეთ, უნდა მოგვეცადა.”

აკაკი ქევხიშვილი: “მთელი დღე რომ ქოლზე მოგიწიოთ ჯდომა, უნდა იჯდეთ მთელი დღე.”

ლანა ლეჰმანსი: “მაგასაც გამოვასწორებ… და ყველაფერი კარგად იქნება.

აკაკი ქევხიშვილი: “ოკ.”

ლანა ლეჰმანსი: “დედას ვუტირებ, გპირდები.”

აკაკი ქევხიშვილი: “პირად კონტროლზე ყველა ეს კლიენტი. 4 კლიენტი გყავს, ძაან დიდი შესაძლებლობით. ახლა შენი საქმე მანდ მხოლოდ ეს 4 კლიენტია, დამიჯერე. 80% მანდ შენ დაკავებული უნდა იყო მხოლოდ ამ 4 კლიენტით და გააკეთებინო აგენტს ყველაფერი, რასაც შენ თვლი, რომ საჭიროა ამ კლიენტებისთვის.”

ლანა ლეჰმანსი: “არის, უფროსო.”

აკაკი ქევხიშვილი: “აღარ გამიმაზო ასე ბანალურად ტრანზაქციები, გთხოვ და ემოციები გათიშე საერთოდ, ხელს შეგიშლის. ეიფორიაც გათიშე, ქოლს რომ უსმენ.”

ლანა ლეჰმანსი წერს და შლის მესიჯს: მთელი ღამე ეს კლიენტები მესიზმრებიან.

ჩვენ ვხედავდით “სკამერების” ორ ტელეგრამჯგუფს სახელწოდებებით “Back Office” და “აკელები”. მათ შიდა მიმოწერებში აშკარად ჩანს, რომ ისინი კარგად აცნობიერებენ, როგორ ანგრევენ კლიენტების ცხოვრებას. ხანდახან აბუჩადაც კი იგდებენ მსხვერპლებს – სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებენ ან დასცინიან იმაზე, რომ თაღლითურ სქემაში გაებნენ.

როგორია თაღლითის ცხოვრება?

თაღლითების მუშაობის სტილსა და ტემპს ყოველთვიურად ამოწმებენ. მათ დეტალური შეფასებები უტარდებათ და ყველაზე მეტი “გაყიდვის” მქონე “სკამერს” ბონუსიც განსხვავებული ერგება. ფინანსური დოკუმენტებიდან ჩანს, რომ ხანდახან საუკეთესო გაყიდვების მქონე თანამშრომლები თვეში 20 000 დოლარზე მეტს გამოიმუშავებენ. წასახალისებლად უფრო ნაკლებშემოსავლის მომტან თაღლითებს iPhone-ს ჩუქნიან, უფრო მაღალშემოსავლიანებს კი – ავტომობილს BMW-ს.

ისინი მსხვერპლის სარფიანად გაძარცვას შამპანურის გახსნის ან ჭიქების ჭახუნის GIF-ებით აღნიშნავენ. შიდა ჩატებში პოპულარულია ცნობილი კადრი ფილმ “ვოლსტრიტის მგელიდან,” სადაც ლეონარდო დიკაპრიო ტაშს ნელი მოძრაობით უკრავს.

თაღლითების ჯგუფებს ყოველთვიურად აქვთ განსაზღვრული მინიმუმ რამდენი დოლარი უნდა “მოიპოვონ” მსხვეპლებიდან. მაგალითად 2024 წლის თებერვალში მერი შოთაძის გუნდს დაევალა 420 000 დოლარის მოზიდვა და თითოეულ “სკამერს” ინდივიდუალურად განუსაზღვრეს მისი წილი მოსაპოვებელი თანხა. მერი რობერტსი ერთ-ერთი იყო იმათგან, ვისაც 80 000 დოლარის გამომუშავება დაავალეს. 

„ამ თვეში შენი იმედი მაქვს,“ – მესიჯი მიწერა შოთაძემ მერი რობერტს 12 თებერვალს, მას შემდეგ რაც გაყიდვების ცხრილი შედგა. მერიმ მარტივად, დიდი წითელი გულით უპასუხა, თითქოს ეუბნებოდა: „მე ამას თავს გავართმევ.“

რის იმედად უნდა ეშოვა მერი რობერტსს 2024 წლის თებერვალში 80 000 დოლარი?

მისი ოფიციალური, საქმიანი იერისგან განსხვავებით, “მერი” თავის მსხვერპლებს სრულიად სხვა სახეს უჩვენებდა – ემოციურს, გულახდილსა და მონდომებულს.

ის მათ მარტოხელა დედად ეცნობოდა, რომელსაც პატარა ქალიშვილი, ელისი ჰყავდა. ზოგჯერ ჰყვებოდა, რომ ხანდაზმული მშობლების დახმარება უწევდა. სხვა დროს კი თავს პოლონელ ემიგრანტად ასაღებდა, რომელიც დიდ ბრიტანეთში გადავიდა და დაუღალავი შრომით ამ სფეროში კარიერის შექმნა შეძლო.

საუბრის დასაწყისშივე პოულობდა საბაბს, რომ მსხვერპლისთვის თავისი ფოტო გაეგზავნა. ფოტოზე ლამაზი ქალი იყო – წარმოსადეგი, ზეთისხილისფერი კანითა და მწვანე თვალებით. OCCRP-ის ჟურნალისტებმა დაადგინეს, რომ ეს ფოტო, რომელსაც მერი იყენებდა, უკრაინელ მოდელს ეკუთვნოდა. მერი რობერტსს ამ მოდელის ფოტოებით სავსე საქაღალდე ჰქონდა შენახული თავის კომპიუტერში.

როცა პოტენციური მსხვერპლები პასუხობდნენ, ის ცდილობდა სწრაფადვე ეპასუხა და კომპლიმენტებს არ იშურებდა. ასე მოიპოვა კანადელი მარსელ დეშამის ნდობაც.

მერიმდე მარსელს A.K. Group-ის სხვა თანამშრომლები ესაუბრნენ. პირველი ვერონიკა ნოვაკი იყო, საუბრის წამომწყები “სკამერი,” რომელმაც კანადელი დაარწმუნა, მცირე თანხა ჩაედო კომპანია “ოქროს ვალუტაში” და ტრანზაქციების გასამარტივებლად Anydesk-ის პროგრამაზე წვდომა სთხოვა. ამ პროგრამით თაღლითები მსხვერპლის კომპიუტერზე წვდომას იღებენ.

ვერონიკას მოყვა A.K. Group-ის ხუთი სხვა თანამშრომელი, მათ შორის ერთ-ერთი, ენტონი ადამსი თავს ასაღებდა როგორც გაერთიანებული სამეფოს “ფინანსური ქცევის ორგანოს” წარმომადგენელი, რომელიც მას ფულის უკან დაბრუნებაში დაეხმარებოდა. თუმცა, ეს არასდროს მომხდარა. ამის მაგივრად, მარსელს არწმუნებდნენ, რომ მეტი და მეტი გადაეხადა ფულის უკან დასაბრუნებლად.

საბოლოოდ, მარსელი მერი რობერტსის ხელში 2024 წლის 6 თებერვალს მოხვდა. მერიმ მარსელს უთხრა, რომ “ბლოკჩეინიდან” იყო და მისი დაკარგული ფული იპოვა. თან არწმუნებდა, რომ მის მიერ ჩადებულ 70 000 დოლარს მოგებაც მოეტანა და 200 000 გამხდარიყო. მერი უმტკიცებდა, რომ იცოდა ყველაფერი, როგორ მოატყუეს და მართლა შეეძლო ფულის დაბრუნებში დახმარებოდა. 

“მე მას ვენდე,” – იხსენებს მარსელი. “ის ძალიან დამაჯერებლად მესაუბრებოდა. თქვა, რომ აპირებდა ჩემი ფული დაებრუნებინა. იქედან მოყოლებული ის ითხოვდა დამატებით თანხებს, რომ ფული დაებრუნებინა.”

მერიმ მალევე იპოვა მიზეზი, რომ მარსელისთვის მისი ფოტო გაეგზავნა. მარსელმაც სანაცვლოდ თავისი “სელფი” ჩაუგდო. “შესანიშნავად გამოიყურები, მარსელ. თინეიჯერს გავხარ,” – უპასუხა მერიმ. 

მარსელთან მომდევნო კომუნიკაციის შემდეგ, მერიმ იმ პროგრამაში, რომელსაც თაღლითები სამიზნეებთან კომუნიკაციის აღსარიცხავად იყენებენ, ჩანიშნა: “ორ-საათიანი საუბარი მქონდა. მას ვუყვარდები.”

ამის შემდეგ მოვლენები სწრაფად განვითარდა. მერიმ მოახერხა მარსელის დარწმუნება, რომ თუ მას კიდევ ოდნავ მეტ თანხას გადაურიცხავდა, შეძლებდა დაკარგული ფულის განბლოკვას. ასე გადაურიცხა მარსელმა მერის 3 500 კანადური დოლარი.

მერისა და მარსელის ბოლო საუბრები ერთ-ერთი ყველაზე მძიმედ მოსასმენი იყო ჩვენთვის. 2024 წლის მარტში მარსელი მერის კიდევ ერთხელ დაუკავშირდა და უთხრა, რომ სასოწარკვეთილი იყო. „წადი, თავი მოიკალი,“ – ასე უპასუხა მერიმ.

მარსელთან ამ სატელეფონო ზარის შემდეგ მერი რობერტსი საბერძნეთში მოგზაურობას გეგმავს. ამის შესახებ ვერონიკა ნოვაკს ჩატში სწერს. მიმოწერიდან ჩანს, რომ ისინი მდიდრულ მოგზაურობაში ერთად მიდიან. 

როგორ ვიპოვეთ თაღლითების ნამდვილი სახელები?

მერი რობერტსსა და ვერონიკა ნოვაკს გულწრფელი ურთიერთობა ჰქონდათ. ხშირად საუბრობდნენ სამსახურზე, წუწუნებდნენ უფროსებზე. უმეტესად ქართულად წერდნენ, თუმცა, როდესაც დიალოგი უფრო პირადი ხდებოდა, სომხურ ენაზე აგრძელებდნენ წერას.

ვერონიკას იდენტიფიცირებამ მიგვახვედრა, ვინ იყო მერი რობერტსი.

მერისგან განსხვავებით ვერონიკა არ იყო იმდენად ფრთხილი, რომ სამსახურში მისი ვინაობა დაემალა. ერთ-ერთ ჯგუფურ ჩათში მან ახსენა, რომ 21 წლის იყო და სკოლაში დადიოდა ოზურგეთში. სხვა დროს სამსახურის შიდა ჩატში მიმართეს მისი ნამდვილი გვარით.

ჟურნალისტებმა სოციალურ ქსელებში მსგავსი პროფილის ქალის ძებნა დაიწყეს. შესაძლო კანდიდატებში მალევე ვიპოვეთ: ვერონიკა ჩარჩიანი, უკვე 22 წლის ქალი, რომელსაც უყვარდა ფოტოების გადაღება ბრენდული სამოსით, თვალწარმტაცი ტურისტული ადგილების ფონზე, როგორიცაა ეიფელის კოშკი და ამალფის სანაპირო.

მივხვდით, რომ ჩვენ ის ვიპოვეთ და ფაზლიც შეიკრა, როდესაც ვერონიკა ნოვაკმა ახსენა მომავალი მოგზაურობა დუბაიში, ვერიკო ჩარჩიანი facebook-ზე სწორედ დუბაიში გადაღებულ ფოტოებს დებდა. მალევე, როდესაც ვერონიკა ნოვაკმა თქვა, რომ აპირებდა საბერძნეთის ბილეთების ყიდვას, ვერიკო ჩარჩიანმა გამოაქვეყნა ფოტოები, რომელშიც ბრენდული სამოსით სანტორინსა და მიკონოსზე პოზირებდა. “J’adore Mykonos,” – დააწერა ფოტოს, რომელშიც დიორის ვარდისფერი, საზაფხულო ქუდი ახურავს.  

აღმოჩნდა, რომ ვერიკო ჩარჩიანს და ჰყავს. რაც მეტად ვაკვირდებოდით ვერონიკა ნოვაკისა და მერი რობერტსის სამსახურის ჩათებს, უფრო ნათელი ხდებოდა ჩვენთვის, რომ მისი ფავორიტი კოლეგა, სინამდვილეში მისი და, მარიამ ჩარჩიანი იყო. ამაში მერი შოთაძის და სხვა თანამშრომლების ჩათებმაც დაგვარწმუნეს. ასე ვიპოვეთ თაღლითი, რომელსაც სჯეროდა, რომ მის ვინაობას ვერც ერთი პოლიციელი ვერ დაადგენდა.

მარიამ ჩარჩიანი, 26 წლისაა, დაოჯახებული. წარმოშობით ოზურგეთიდანაა, სადაც, ეთნიკურად სომეხ ოჯახში გაიზარდა. თბილისში სასწავლებლად ჩამოვიდა. 2020 წელს ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში ბიზნეს-ადმინისტრირების საბაკალავრო პროგრამა დაასრულა.

A.K. group-მდე სხვა ქოლცენტრში მუშაობდა მის ახლანდელ რამდენიმე კოლეგასთან ერთად. ახლა კი A.K.-ის ერთ-ერთი ვარსკლავური აგენტია, რომელიც ხშირად ხვდება სკამერების რეიტინგის სათავეში, როგორც ყველაზე მეტი შემოსავლის მომტანი საკუთარი კომპანიისთვის.

დები ჩარჩიანების სოციალური მედიის ანგარიშები აჩვენებს, რომ ისინი რამდენიმე წლის წინ მოკრძალებულად ცხოვრობდნენ. მაგალითისთვის მარი 2018 წელს თანამეოთახეს ეძებდა, ბინის ფასი, ისევე როგორც მისი ინფრასტრუქტურა, საკმაოდ მოკრძალებული იყო. 2023 წლიდან დაწყებული კი დებმა უფრო მდიდრულად დაიწყეს ცხოვრება. ფოტოებზე ჩანს ძვირადღირებული სამკაულები და ბრენდული ნივთები, მაგალითად, Cartier, Dior, Hermes.

ვერიკომ მისი 21-ე დაბადების დღე დუბაიში, 22-ე კი პარიზში გადაიხადა. “Happy fckn birthday to me,” – დაწერა მან ინსტაგრამზე პარიზიდან. “ერთხელ ვცხოვრობთ, ასე რომ კარგი დრო უნდა ვატაროთ.”

მარიამის სოციალური მედიის ანგარიშებიდან ვიგებთ, რომ იმოგზაურა კვიპროსში, პარიზში, საბერძნეთში, დუბაიში და მილანში. “საოცნებო შოპინგი შესრულებულია,” – 2024 წლის ოქტომბერში დაწერა მან ინსტაგრამზე, როცა Cartier-ის 6 000-ევროიანი სამაჯურის ფოტო გამოაქვეყნა.

მდიდრული ცხოვრება არის ის, რაც ქოლ-ცენტრებში დასაქმებულებს ხიბლავთ და აერთიანებთ.

კიდევ ერთი მთავარი “სკამერი,” ლანა ლეჰმანსი, სინამდვილეში ლანა ვახტანგაძე, 26 წლისაა. 2024 წლის აგვისტოში ქორწილი ჰქონდა. წვეულება კოჯორში, ველნეს კურორტ ბიოლში გაიმართა. აქ გამართა საქორწილო წვეულება ბერა ივანიშვილმაც. მასშტაბსა და ფასებს თავადაც მიხვდებით. “სკამერი” ლანა ქორწილში ვერტმფრენით მიფრინდა და ფოტოებსა და ვიდეოებში ბიოლის ცენტრში მოკუნტრუშე ლამებსაც იხილავთ. სოციალურ ქსელებში ლანას ქორწილის ფოტოების ქვეშ ხალხი კითხულობდა: „რომელი მილიონერის ქორწილია ეს?!”

აგენტების მსგავსად, კომპანიაც მდიდრულად აღნიშნავს კორპორატიულ წვეულებას. 2024 წელს საახალწლო ღონისძიება, A.K.  group-ს 100 000 დოლარზე მეტი დაუჯდა. წვეულებას ორი ცნობილი ქართველი სახე უძღვებოდა, ხოლო შოუს ფარგლებში მოეწყო გრანდიოზული კაბარე წარმოდგენა მოცეკვავეებით, რომლებიც ბრჭყვიალა თავსაბურავებითა და ნიღბებით სცენაზე ცეკვავდნენ.  მოწვეული იყო ბენდიც, საღამოს ბოლოს კი უზარმაზარი ტორტი გამოიტანეს, რომელსაც თავზე დიდი ასოებით ეწერა „A.K. Group“.

A.K. Group-ში სხვა დასაქმებულების გამოვლენაში სოციალურმა მედიამ განსაკუთრებული სამსახური გაგვიწია. თუმცა, მას შემდეგ რაც მთელი გუნდის ფოტოები უკვე ხელთ გვქონდა.

2023 წლის კორპორატიული საღამოსთვის A.K. Group-მა ფოტოკაბინის სერვისი გამოიყენა. ამ აპარატის პროგრამა გადაღებულ ფოტოებს ავტომატურად ინტერნეტში ტვირთავს ანიმაციური GIF-ების სახით.

ფოტოებზე ჩანს, ვარდისფერი განათებების ფონზე ქოლ-ცენტრის თანამშრომლები, ბზინვარე სამოსით შემკულნი როგორ პოზირებენ კამერების წინ  ირლანდიური ვისკის “Jameson” ბოთლებით ხელში. მათ უკან, ეკრანზე ჩანს A.K. Group-ის კორპორატიული ლოგო.

ეს ფოტოები ჟურნალისტებითვის ნამდვილი ოქროს საბადო იყო. მათი დახმარებით დავადგინეთ 12 ქართველი თაღლითის ნამდვილი ვინაობა და ორგანიზაციის სხვა თანამშრომლების სახელებიც. სიაში მოცემულია მათი რეალური სახელები, შიდა ქსელში გამოყენებული ე.წ. ნიქნეიმები და მათი პოზიცია (რიგ შემთხვევებში, ზუსტი პოზიცია ვერ დავადგინეთ).

საოგრანიზაციო გუნდი:

1. მერი შოთაძე – Queen –  Ksenia Koen (A.K. Group-ის დამფუძნებელი დირექტორი) 
2. აკაკი ქევხიშვილი – Boss – Kaki (უფროსი)
3. ნიკა ბასარია – Neal Cassidy (ფინანსური მენეჯერი)
4. ზვიად ურუშაძე – Luke Wade (IT დეპარტამენტი)

დაცვა: რომეო ქარდავა, მერაბ ჩარგაზია, თორნიკე ალანია და მანუჩარ გეთია.

“სკამერები”: 

1. ლანა ვახტანგაძე – Lana Lehmans  (ინგლისურენოვანი “შენარჩუნების ჯგუფი” – გუნდის ლიდერი),   2022 წლის დეკემბრიდან 2025 წლის თებერვლამდე “სკამერობით” მოპოვებული თანხა – $1 963 943 
2. თახირ სულთანოვი – Barry Anderson (ინგლისურენოვანი “შენარჩუნების ჯგუფი – გუნდის ლიდერი), 2022 წლის დეკემბრიდან 2025 წლის თებერვლამდე “სკამერობით” მოპოვებული თანხა – $439 555  
3. თამაზ ჭეიშვილი – Bobby Carter (ინგლისურენოვანი “შენარჩუნების ჯგუფი – გუნდის ლიდერი) 
4. მარიამ ჩარჩიანი – Mary Roberts, 2023 წლის აპრილიდან 2025 წლის თებერვლამდე “სკამერობით” მოპოვებული თანხა – $3 829 085      
5. დავით კვაჭანტირაძე- Alex Davis, 2023 წლის ნოემბრიდან 2025 წლის თებერვლამდე “სკამერობით” მოპოვებული თანხა – $2 712 506 
6. ვერიკო ჩარჩიანი – Veronica Nowak, 2023 წლის ივნისიდან 2025 წლის თებერვლამდე “სკამერობით” მოპოვებული თანხა – $38 392 
7. თორნიკე გოგსაძე – Noah Sharples, 2023 წლის მაისიდან 2025 წლის თებერვლამდე “სკამერობით” მოპოვებული თანხა – $428 884 
8. ანჟელიკა ჩხაპელია – Marina Novikova  

თანამშრომლები, რომელთა პოზიციის იდენტიფიცირება ვერ შევძელით:

სამართლის ძიებაში – წერილი შვედეთიდან საქართველოში

როდესაც ანნიკა გუსტაფსონი აგენტ ენტონი ადამსს პირველად ტელეფონით ესაუბრა, მათ შორის ურთიერთობა მაშინვე შედგა. მოგვიანებით ენტონიმ სთხოვა, რომ მისთვის ტონი დაეძახა ხოლმე. თავად კი ანნიკას ყოველთვის “ძვირფასოთი” მიმართავდა. ენტონიმ ერთ ჩანაწერში ანნიკას უთხრა, რომ ყველაზე მეტად ჩრდილოეთის ნათების ნახვაზე ოცნებობდა და შვედეთში ჩასვლასაც დაჰპირდა.

ანნიკას, პენსიაზე გასულ ჟურნალისტს, რომელიც შვედეთის ჩრდილოეთ ნაწილში ცხოვრობდა, ფინანსური პრობლემები აწუხებდა. მას ძვირადღირებული სტომატოლოგიური მკურნალობა სჭირდებოდა, თუმცა, თანხა არ ჰქონდა. ამიტომ გამოეხმაურა ონლაინ რეკლამას, რომელიც ახალ საინვესტიციო პროგრამას სთავაზობდა. ტელეფონის მეორე მხარეს კი ენტონი დახვდა.

ენტონიმ უთხრა, რომ ბრიტანეთში ცხოვრობს და უფროსი ფინანსური მრჩეველია, თუმცა წარმოშობით საფრანგეთიდანაა. ის ანნიკას დაჰპირდა, რომ დაეხმარებოდა კრიპტოვალუტით, აქციებითა და ვალუტის გაცვლით ვაჭრობაში და დაამატა, რომ განსაკუთრებით სიამოვნებდა დამწყებ ინვესტორებთან მუშაობა. ანნიკამ უთხრა, რომ ენდობოდა. მოგვიანებით ეს ნდობა თანდათან გაღრმავდა.

ხუთი თვის შემდეგ ანნიკამ აღმოაჩინა, რომ მთელი დანაზოგი დაკარგა, ვალებში ჩაიძირა და სუიციდზე ფიქრი დაიწყო. აღმოჩნდა, რომ ენტონი ადამსი ფრანგ-ბრიტანელი ფინანსური მრჩეველი არ იყო. ის პროფესიონალი თაღლითი აღმოჩნდა, რომელიც თბილისში მდებარე ქოლ-ცენტრში მუშაობდა.

ანნიკასთვის დიდი ემოციური დარტყმა იყო, როდესაც გააცნობიერა, რომ ადამიანი, რომელსაც მეგობრად თვლიდა, სინამდვილეში ატყუებდა. „დამცირებული ვიყავი, სრულიად განადგურებული,“ – უთხრა მან OCCRP-ს. „ძალიან სულელად, მოტყუებულად და შერცხვენილად  ვიგრძენი თავი… დიდი ხნის განმავლობაში არავის ვუყვებოდი ამ ამბავს. ყველაფერი ჩემთვის შევინახე და საშინლად ვგრძნობდი თავს. სიცოცხლის სურვილიც კი აღარ მქონდა.“

გაჟონილ მასალაში ვხედავთ, რომ სხვა თაღლითებისგან განსხვავებით, ენტონი კოლეგებთან შეზღუდულად ურთიერთობს და საკუთარ ვინაობაზე თითქმის არაფერს წერს ხოლმე. გაჟონილი დოკუმენტებშია მის სახელზე გაცემული ბრიტანული პასპორტი, რომელიც აშკარად ყალბია. ჟურნალისტებმა აღმოაჩინეს, რომ მის პასპორტში მოთავსებულია ხელოვნური ინტელექტის მიერ შექმნილი სურათი, რომელიც ინტერნეტშიც იძებნება.

შიდა სამსახურებრივ ჩატში ჩანს, რომ ენტონი კოლეგებთან ქართულად ურთიერთობს.

კომპანიის შიდა სისტემაში, სადაც თაღლითები შესაძლო მსხვერპლებთან ურთიერთობას აღრიცხავენ, ენტონიმ უცნობ სამიზნეზე შეურაცხმყოფელი კომენტარი დატოვა:

“ეს ქალი სულელი ძუკნაა // ამბობს, რომ ყოველთვიური ზარები არ სურს // ჰგონია, რომ მისთვის მონასავით ვივაჭრებ // ამბობს, რომ მთელი წლის საინვესტიციო გეგმა აქვს და მეტის ჩადებას არ აპირებს // ამბობს, რომ ინვესტიციას მომავალ წელს განახორციელებს // ამბობს, რომ ახალი ქონება უნდა შეიძინოს // იმედია, მისი ყველა ქონება დაიწვება // სულელი ქალი.”

ენტონი ანნიკას 2023 წლის ოქტომბრიდან 2024 წლის მარტამდე ურეკავდა. მის დასარწმუნებლად იყენებდა იმავე მიდგომას, რომელიც სრულად ემთხვევა სხვა ქოლ-ცენტრების მიერ გამოყენებულ მეთოდებს. ენტონი ანნიკას არწმუნებს, რომ ინვესტიცია გააკეთოს და პერიოდულად უჩვენებს, თითქოს, მისი მოგება იზრდება.

ანნიკა კიდევ უფრო შორს მიდის – იგი ენტონის დახმარებით ბანკიდან სესხს იღებს, იმ დაპირებით, რომ თუ მეტ ინვესტიციას გააკეთებს, მისი მოგებაც მეტად გაიზრდება. თუმცა, სხვა მსხვერპლების მსგავსად, როცა ანგარიშიდან ფულის გამოტანას ცდილობს, ყველაფერი იბლოკება.

ზარის ჩანაწერში ვისმენთ, როგორ ეუბნება ენტონი ანნიკას, რომ მისი კრიპტო-საფულიდან ფულს საბანკო ანგარიშზე ვერ გადაიტანს, რადგან ტრანზაქცია დაბლოკილია სავარაუდო ფულის გათეთრების ნიშნების გამო.

“თვითმკვლელობაზე ვფიქრობ,” – ამბობს ანნიკა პირდაპირ, როცა ენტონი ეუბნება, რომ მისი ფული დაბლოკილია.

“კარგი, გთხოვთ, ცოტა ხანს სიმშვიდე შეინარჩუნეთ. თვითმკვლელობა არ დაგიბრუნებთ თქვენს ფულს და არ გაგრძნობინებთ თავს უკეთ,” – პასუხობს ენტონი, სანამ მის დაყოლიებას განაგრძობს, რომ კიდევ უფრო მეტი ისესხოს ნათესავებისგან, მეგობრებისგან, მეზობლებისგან ან კოლეგებისგან, რათა “არ დაკარგოს ინვესტიცია.”

“ლამის ვიტირო და ძალიან მეშინია,” – ამბობს ანნიკა.

“რისი გეშინიათ?” – ეკითხება ენტონი.

“მეშინია, რომ მთელი ჩემი ფული დავკარგე და კიდევ 100,000 მმართებს, რაც ვისესხე,” – პასუხობს ანნიკა.

გაჟონილ მონაცემებში ანნიკა ერთადერთი მსხვერპლი არ არის, რომელიც თვითმკვლელობაზე საუბრობს – ბევრ სხვასაც იგივე რეაქცია აქვს, მაგრამ თაღლითები მათ კიდევ უფრო მეტი წნეხის ქვეშ აყენებენ.

ანნიკამ OCCRP-ს მოუყვა, რომ თაღლითებთან ურთიერთობა მას შემდეგ შეწყვიტა, როცა 165 000 შვედური კრონა (დაახლოებით 15 000 დოლარი) დაკარგა და დარჩა საბანკო სესხი, რომლის პროცენტსაც დღემდე იხდის.

ანნიკამ თავიდან პოლიციას არ მიმართა, რადგან შოკისგან საკუთარ თავში ჩაიკეტა. თუმცა, მოგვიანებით მან ქართულ პოლიციაში ოფიციალური საჩივარი შეიტანა.

მას ასევე ჰქონდა ბოლო სიტყვები ენტონი ადამსისთვის.

რამდენიმე კვირით ადრე, სანამ ეს ჟურნალისტური გამოძიება გასაჯაროვდებოდა, ანნიკა ჟურნალისტებთან ერთად თბილისში, იმ ქოლ-ცენტრში მივიდა, სადაც ენტონი მუშაობს. დაცვის თანამშრომლებმა გადამღები ჯგუფი შენობიდან გააძევეს, მაგრამ ანნიკამ თავისი წერილი მაინც დატოვა თაღლითისთვის.

როცა მოგზაურობამდე ჰკითხეს, რას დაწერდა წერილში, მან OCCRP-ს ასე უპასუხა:

„მინდოდა მეკითხა: ‘როგორ ფიქრობ, რა მოხდება, როცა მოკვდები?’ არ ვარ რელიგიური ადამიანი და ჯოჯოხეთის არსებობის არ მჯერა, მაგრამ მინდოდა მეკითხა… გჯერა, რომ მშვიდად მოკვდები და შეგეძლება იმედი გქონდეს, რომ სიკვდილის შემდეგ ლამაზი ცხოვრება გელოდება? რადგან, თუ ვეტყვი, რომ ახლა ღარიბი ვარ, დარწმუნებული ვარ, საერთოდ არ მიაქცევს ამას ყურადღებას. მაგრამ ვფიქრობ, ჩემმა ამ კითხვამ შეიძლება ცოტათი მაინც გამოაფხიზლოს.“

2025 წლის ჩანაწერების მიხედვით, მარიამ ჩარჩიანმა თებერვლის დასაწყისში მოხუცი მსხვერპლებისგან 31 000 დოლარი “მოიპოვა”, ხოლო მისმა კოლეგამ, ალექს დევისმა, იგივე დავით კვაჭანტირაძემ, 78 წლის კანადელი მამაკაცი დაარწმუნა, 50 000 დოლარზე მეტი ჩაედო “თაღლითურ ინვესტიციაში”.

მასალაზე მუშაობისას ჩვენ ვრცელი კითხვარი გავუგზავნეთ ყველა იმ “სკამერს”, რომელთა იდენტიფიცირებაც შევძელით. პასუხი არავისგან მიგვიღია, თუმცა ჩვენი ვიზიტებისა და გაგზავნილი კითხვების შემდეგ მათ დაცალეს ოფისები, დახურეს სოციალური ქსელები, ზოგიერთმა საერთოდ წაშალა ანგარიშები.

ლანა ვახტანგაძემ, რომელიც ასევე ცნობილია, როგორც აგენტი, რომელიც თავის ქორწილში ვერტმფრენით ჩაფრინდა, თავისი Facebook ანგარიში გააუქმა. იგივე გააკეთა ტახირ სულთანოვმაც, რომელიც Barry Anderson-ის სახელით იყო ცნობილი. .

აკაკი ქევხიშვილის, ბოსის პირადმა დაცვამ საკუთარი Facebook-დან წაშალა ის სურათები, სადაც მისი უფროსი ჩანდა.

აკაკი ქევხიშვილმა ტელეგრამზე შეცვალა საკუთარი სახელი და A.K. Group-ის ნაცვლად, მისი ავტომობილის ნომერი, AA-100-KK დააყენა.

მერი შოთაძემ კი, რომელიც A.K. Group-ის დირექტორია სწრაფად წაშალა საკუთარი ფოტო, სადაც Rolex-ის საათს ატარებდა, რაც ჩვენ მასთან შეკითხვებში ვახსენეთ. რამდენიმე დღის შემდეგ, მან სრულად გააუქმა თავისი Telegram-ის ანგარიში. 24 და 25 თებერვალს, მან გაყიდა ორი ბინა, რომელსაც თბილისში ფლობდა. გაყიდვის პროცესში მის ნაცვლად მისი წარმომადეგენელი, დედა მონაწილეობდა. მან ასევე შეიცვალა ან გაყიდა მანქანის ნომერი CO777EN — რაც იმაზე მიანიშნებს, რომ შეიძლება მანქანაც გაყიდა.

რაც შეეხება მარიამ ჩარჩიანს, მარსელმა თებერვლის შუა რიცხვებში, ერთ დღეს შეძლო მასთან დარეკვა პირად ნომერზე. მარსელმა, ამ თაღლითური სქემის მსხვერპლმა ჰკითხა, იცოდნენ თუ არა მისი ოჯახის წევრებმა, რას აკეთებდა იგი სინამდვილეში და თავი შეახსენა.

-„მარსელი? არა, არ მახსოვხარ”, – თქვა ჩარჩიანმა.

-„მარიამ ჩარჩიანი ხარ? ანუ მერი რობერტსი?” – ჰკითხა მარსელმა.

ჩარჩიანმა ზარი გათიშა. მიუხედავად ამისა, მარსელმა მიიღო ის, რისი იმედიც ჰქონდა – იმის განცდა, რომ ერთხელაც უფრო ძლიერი იყო, ვიდრე თაღლითი: “რაც მან გამიკეთა, ვიცი, რომ ამას აკეთებს ყველა სხვა ადამიანთანაც. იმედია, მალე გაჩერდება. ერთხელ, მაგიდის მეორე მხარეს ყოფნა სახალისოა“.